321

FRAZEOLOGIZMY

BIBLIA

- salomonowy wyrok – wyrok mądry, sprawiedliwy (wyrok króla Salomona dotyczący prawdziwej matki dziecka);

głos wołającego na puszczy – daremne apele, niewysłuchane, pozostające bez odzewu (lekceważone słowa Jana Chrzciciela, którymi nawoływał ludzi do nawrócenia w związku z nadejściem Mesjasza);

– judaszowe srebrniki – zapłata otrzymana za zdradę, haniebnie zarobione pieniądze (30 srebrników, które Judasz otrzymał za zdradzenie Jezusa);

– rzeź niewiniątek – zabijanie niewinnych (wymordowanie małych chłopców nakazane przez króla Heroda);

– wdowi grosz – ofiara lub dar okupione wieloma wyrzeczeniami, ostatnie pieniądze przeznaczone na szlachetny cel (określenie związane z przypowieścią o wdowie, której mały datek został określony jako największy dar);

– oddać coś za miskę soczewicy – wyrzec się czegoś o dużym znaczeniu za coś mało wartościowego (syn Izaaka – zrzekł się praw pierworodnego na korzyść Jakuba za miskę soczewicy);

– rzucać perły przed wieprze – ofiarowywać coś cennego osobie, która nie umie tego docenić (słowa Jezusa z Kazania na Górze)

– zamienić się w słup soli – zamrzeć w bezruchu, skamienieć z wrażenia lub przerażenia (żona Lota – podczas ucieczki z Sodomy – nie posłuchała zakazu odwracania się w stronę miasta i została zamieniona w słup soli)

– oko za oko, ząb za ząb – prawo odwetu (zasada ze Starego Testamentu – z Księgi Powtórzonego Prawa);

INNE:
budować na piasku – budować coś na niepewnej podstawie;

pogrzebać swój talent – zaprzepaścić szanse, nie wykorzystać swoich możliwości;

ważyć słowa – mówić wolno, z rozwagą, zastanawiać się nad słowami;

rozdzierać szaty – ubolewać z jakiegoś powodu, lamentować;

przejść chrzest bojowy – pierwszy raz brać udział w czymś, pierwszy raz znaleźć się w jakiejś sytuacji, akcji, najczęściej o bitwie/walce;

umywać ręce – odsuwać się od czegoś, wypierać się czegoś, nie brać odpowiedzialności za coś, wycofać się z podjęcia decyzji;

zamknąć coś na siedem spustów – zamknąć coś bardzo starannie, uczynić niedostępnym;

zamknąć się w wieży z kości słoniowej – odseparować się od ludzi, odizolować się od życia codziennego, od otoczenia, aby zająć się sprawami wzniosłymi;

przenieść się na łono Abrahama – umrzeć;

zamienić się w słup soli – znieruchomieć;

palec Boży – przejaw działania sił nadprzyrodzonych;

Sodoma i Gomora – siedlisko występku;

manna z nieba – nieoczekiwany dar lub zysk;

beniaminek – najmłodszy, ukochany syn; ulubieniec, faworyt, pupilek rodziców;

alfa i omega – człowiek, który dużo wie, jest niekwestionowanym autorytetem;

wilk w owczej skórze – człowiek przewrotny, zakłamany, fałszywy;

niebieski ptak – ktoś lekkomyślny, nieodpowiedzialny, niemający określonego zajęcia, żyjący na cudzy koszt;

judasz – zdrajca, obłudnik;

goliat – siłacz, olbrzym;

niewierny Tomasz – niedowiarek; ktoś nieufny, sceptyczny, który musi sam wszystko sprawdzić;

herod-baba – kobieta silna, niezależna, wrogo nastawiona do kogoś;

Widzi źdźbło w cudzym oku, a w swoim belki nie widzi. Ktoś zauważa nawet drobne przewinienia innych,a nie potrafi krytycznie ocenić własnego postępowania; krytykuje innych, nie zważając na własne zachowanie;

Nikt nie jest prorokiem we własnym kraju. Łatwiej jest znaleźć uznanie wśród obcych ludzi niż wśród bliskich,rodaków;

Nie samym chlebem żyje człowiek. Człowiek do godnego życia potrzebuje nie tylko rzeczy materialnych, ale także przeżyć duchowych;